Agufié(-di-fru-penjadis)
Rosa pendulina
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier à fruits pendants, Églantier des Alpes.
Descripcioun :Agufié (o agoulencié) que trachis en mountagno dins li bos clar souto li faiard o li sapino. Se recounèis à si flour roujo, si fueio coumpausado de 7 à 11 fueioun, sènso péu e à si fru penjadis. Peréu es un di rare agoulencié qu'a ges de pougnoun, o quàsi. Lou pecou èi glandoulous (fotò) o contro dóu fru .
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2400 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Bos clar
- Faio
- Relarg à aubret
- Prado à rousèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa pendulina L., 1753
(= Rosa alpina L., 1753 )
Jaisso(-d'Oungrìo)
Lathyrus pannonicus
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse de Hongrie.
Descripcioun :La Jaisso-d'Oungrìo es uno meno raro que trachis dins li prado e li blachiero de noste relarg d'auto Prouvènço. La cambo èi gaire alado, li fueio soun coumpausado de 2 à 4 parèu de fuioun sènso vediho (mai acabado pèr uno pichoto pouncho en erbo). L'enflourejado es uno grapo de 3 à 11 flour jauno pièi blanco, pourtado pèr un long pecou mai long que la fueio d'à coustat. Li dóusso fan de 3 à 6,5 cm e caupon de 12 à 20 grano. La subsp. de Prouvènço ié dison asphodeloides qu'a de bousserlo en long.
Usanço :Ramentan que li grano de jaisso soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Blachiero
- Prado
- Óuriero de bos
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Lathyrus pannonicus (Jacq.) Garcke, 1863